Tại sao người khác có nhiều chuyện để kể, còn mình thì không?
Và cách bạn có thể xử lí câu hỏi này
Mình cá là bạn từng có cảm giác này: có 30 năm kinh nghiệm sống mà khi ngồi viết về mình, lại chỉ viết được ba dòng. Trong khi đó, một cô gái 22 tuổi vừa viral với câu chuyện về việc... rửa bát.
Mình hiểu cảm giác đó mà. Ngồi trước máy tính, mở Word lên rồi nhìn con trỏ nháy. Cảm giác như cuộc đời mình "trống rỗng", không có gì đặc biệt để kể. Hoặc đôi khi kể được rồi, nhưng có vẻ như ai cũng… “ngủ gật” mà quên tương tác.
Nhưng thật ra, không ai thiếu chuyện để kể, chỉ thiếu cách nhìn lại và chọn đúng góc độ. Người kể chuyện giỏi không sống khác bạn - họ chỉ nhìn khác đi.
Nếu bạn đang muốn xây dựng thương hiệu cá nhân nhưng cứ mắc kẹt ở chỗ "mình không có gì để nói", thì những điều mình sắp chia sẻ dưới đây sẽ gợi mở cho bạn tư duy khác.
Những "cục tắc" tâm lý khiến bạn nghĩ mình thiếu chuyện để kể
Trước khi nói về cách kể, mình muốn cùng bạn nhìn thẳng vào những rào cản tâm lý phổ biến nhất. Chính những suy nghĩ này đang kìm hãm bạn, khiến bạn tin rằng cuộc đời mình "không có gì đặc biệt".
#"Mình không đặc biệt" - bình phong của nỗi sợ
Đây là niềm tin sai lầm mà phần đông các bạn mới bắt đầu hoặc mong muốn kể câu chuyện đều mắc phải, và mình cũng đã từng.
Chúng ta thường so sánh mình với những "người khổng lồ" trên mạng xã hội - người vừa khởi nghiệp thành công, người vừa leo đỉnh Everest, hay người sở hữu những câu chuyện cuộc đời đầy kịch tính. Rồi mình tự nhủ: "Cuộc sống của mình quá bình thường, chẳng có gì để kể."
Em đồng nghiệp của mình từng chia sẻ “có lúc em sẽ viết cả cuốn tiểu thuyết về cuộc đời mình, nhưng lúc bình thường em lại chả thấy có gì đáng để kể, thế là em chẳng viết nữa.”
Sự thật là: Những câu chuyện hay đâu phải lúc nào cũng đến từ sự phi thường tột bậc.
Mình từng theo dõi các bài viết viral trên mạng xã hội và nhận ra một điều thú vị. Bạn đoán xem loại nội dung nào được chia sẻ nhiều nhất? Không phải những câu chuyện "từ số 0 lên tỷ phú" hay những kỳ tích phi thường, mà là những câu chuyện cực kỳ bình dị. Chẳng hạn, một anh chàng viết về việc bị từ chối khi xin việc, một cô gái chia sẻ cảm giác khó xử khi lần đầu làm freelancer, hay một ông bố kể về việc dạy con gái đi xe đạp.
Bạn cũng có thể dễ dàng kiểm chứng điều này trên các nền tảng như group Cháo hành trên Facebook. Hàng trăm nghìn lượt tương tác và bình luận thường đổ dồn vào những câu chuyện đời thường, chân thật đến ngỡ ngàng.
Tại sao? Vì chúng dễ tạo đồng cảm. Ai cũng từng trải qua, nhưng chưa ai kể một cách hay ho.
"Người khác có chuyện để kể" không phải vì họ có đời sống thú vị hơn, mà vì họ cho phép chuyện của mình được kể ra. Đây là một rào cản tư duy lớn mà bạn cần phá bỏ: dám tin rằng câu chuyện của mình có giá trị, dù nó bình dị đến đâu.
#"Sợ người khác đánh giá..."
Đây là một nỗi sợ rất thật, và nó có thể khiến bạn im lặng mãi mãi. Bạn lo lắng về những bình luận tiêu cực, những ánh mắt phán xét, hoặc tệ hơn là sự thờ ơ.
Thật lòng mà nói: Người ta đánh giá bạn ít hơn bạn nghĩ. Họ bận rộn với những vấn đề của chính họ.
Và quan trọng hơn: Thà bị đánh giá vì sự chân thật, còn hơn bị bỏ qua vì sự giả tạo. Nếu bạn muốn xây dựng thương hiệu cá nhân bằng câu chuyện, sự chân thật là tài sản quý giá nhất. Hãy lựa chọn sự dũng cảm để được là chính mình.
#"Mình đã thay đổi ở điểm nào mà kể?"
Đôi khi, chúng ta quá gần với cuộc sống của mình đến nỗi không nhận ra những sự thay đổi, những khoảnh khắc trưởng thành. Bạn cảm thấy mình "vẫn thế", nhưng thực ra, mỗi ngày trôi qua đều là một sự biến chuyển nhỏ.
Nếu không tin, bạn hãy thử viết một lá thư cho bản thân của 2 năm trước (thậm chí là vài tháng trước). Bạn sẽ muốn kể với "bản thân cũ" điều gì?
Đó chính là những câu chuyện đáng để bạn đưa ra ngoài “sân khấu”. Việc này giúp bạn nhận ra những điểm chuyển mình, những bước tiến trong tư duy và cảm xúc mà bạn có thể đã bỏ qua.
Hãy tập nhìn lại hành trình của mình với con mắt của một người quan sát, bạn sẽ thấy nhiều điều đáng kể.
Bạn không thiếu câu chuyện – bạn đang thiếu góc nhìn
Thật ra, mỗi người đều có một kho dữ liệu sống khổng lồ. Vấn đề là chúng ta chưa biết cách "zoom in" đúng khoảnh khắc và rút ra điều đáng giá. Dưới đây là 04 góc nhìn giúp bạn "khai quật" những câu chuyện tiềm ẩn trong chính cuộc sống mình.
1. Tìm kiếm "điểm chạm cảm xúc"
Con người bị thu hút bởi cảm xúc. Những khoảnh khắc mình trải qua cảm xúc mãnh liệt (dù tích cực hay tiêu cực) thường là nơi chứa đựng những câu chuyện ý nghĩa.
Hãy thử nhớ lại những khoảnh khắc bạn cảm thấy một cảm xúc nào đó thật rõ rệt: thất vọng tột độ, vui sướng bất ngờ, sợ hãi tột cùng, bối rối, tự hào, nhẹ nhõm... Với mỗi cảm xúc, hãy đào sâu: Điều gì đã xảy ra? Bạn đã phản ứng thế nào? Điều bạn học được là gì?
Ví dụ: Cảm xúc "tự hào" có thể đưa bạn đến câu chuyện về "lần đầu tiên bạn dám nói “không” với điều mà mình không mong muốn, một cách lịch sự nhã nhặn nhưng thật dứt khoát." Câu chuyện hay không nằm ở sự kiện phi thường, mà ở chiều sâu cảm xúc và sự đồng cảm nó tạo ra.
2. Khai thác "những lần đầu tiên"
Những lần đầu tiên luôn đặc biệt. Đó là những khoảnh khắc mình bước ra khỏi vùng an toàn, đối mặt với điều mới mẻ và thường mang lại những bài học đáng giá.
Hãy liệt kê một vài "lần đầu tiên" đáng nhớ trong cuộc đời bạn, dù là nhỏ bé nhất: lần đầu đi làm, lần đầu tự nấu một món ăn phức tạp, lần đầu thuyết trình trước 100 người, hay lần đầu thất bại trong một việc quan trọng…
Ví dụ: "Lần đầu tiên đi du lịch một mình" có thể chứa đựng nhiều nỗi sợ hãi, sự lúng túng, nhưng cũng là những bài học về sự tự lập và khám phá bản thân. Những "lần đầu tiên" thường đi kèm với sự bỡ ngỡ, nhưng cũng là sự trưởng thành.
3. Nhìn vào "những ngã rẽ và quyết định nhỏ"
Cuộc đời chúng ta được định hình bởi vô vàn quyết định, từ nhỏ nhặt đến lớn lao. Đôi khi, chính những quyết định nhỏ bé, những ngã rẽ tưởng chừng không quan trọng lại là nguồn gốc của những câu chuyện ý nghĩa.
Hãy suy nghĩ về một buổi gặp gỡ tình cờ, một khóa học bạn đăng ký bỗng mở ra cơ hội mới, hay một lời khuyên từ người lạ khiến bạn suy nghĩ khác. Hoặc là một quyết định nhỏ như dành thêm 30 phút mỗi ngày để học một điều gì đó.
Ví dụ: Quyết định học thêm một ngôn ngữ mới vào mỗi buổi tối sau giờ làm, dù rất mệt mỏi, có thể dẫn đến câu chuyện về sự kỷ luật và kiên trì, về việc "những nỗ lực nhỏ tích lũy tạo nên thay đổi lớn."
4. Framework "Vấn đề - Giải pháp - Chuyển hóa"
Cuộc sống là một chuỗi các vấn đề và cách chúng ta tìm cách vượt qua chúng. Mỗi khi bạn đối mặt với một khó khăn và tìm ra cách giải quyết (dù thành công hay thất bại), đó chính là một câu chuyện.
Hãy chọn một vấn đề bạn từng gặp (ví dụ: cảm thấy không tự tin khi phát biểu, khó khăn trong quản lý thời gian). Sau đó, nghĩ về giải pháp bạn đã thử (tham gia khóa học, đọc sách, áp dụng phương pháp mới). Cuối cùng, đúc kết sự chuyển hóa của bạn: Bạn đã thay đổi như thế nào sau đó? Bài học quan trọng nhất là gì?
Ví dụ: Khi bạn chia sẻ về việc "từng trì hoãn mọi thứ cho đến phút chót (Vấn đề), sau đó mình đã thử áp dụng phương pháp Pomodoro và tập trung vào từng nhiệm vụ nhỏ (Giải pháp), và rồi mình nhận ra sự nhẹ nhõm khi hoàn thành mọi việc đúng hạn, thậm chí sớm hơn (Chuyển hóa và Bài học)." Câu chuyện này không chỉ tạo đồng cảm mà còn cung cấp giá trị thực tế.
Lời nhắn cho bạn,
Bạn bắt đầu với niềm tin: "Chuyện của mình không đáng kể." Giờ thì bạn đã thấy: Điều chạm đến người khác không nằm ở sự vĩ đại, mà nằm ở sự chân thật và có chiều sâu.
Bạn không thiếu câu chuyện đâu, chỉ thiếu một lần dừng lại để nhìn sâu hơn và cho phép câu chuyện của mình được kể. Mỗi khoảnh khắc thay đổi trong cuộc sống bạn đều là một câu chuyện tiềm năng, chờ bạn khám phá và chia sẻ.
Bạn đã sẵn sàng thay đổi góc nhìn và bắt đầu kể câu chuyện của mình chưa?
Hãy chia sẻ hành trình của bạn dưới bình luận cho mình biết nhé!